imamları, namaz kıldırma görevini bir yaşlıya devrederek camiye bile uğramıyordu. Cuma namazlarında kısmen dolan, bunun dışındaki vakitlerde bir safı bile dolduramayan camilerin cemaatleri, yaşları geçkin birkaç kişiden oluşmaktaydı. Cemaat arasında yaşı kırkın altında birisini bulmak, bir gence, hele hele bir çocuğa rastlamak mümkün değildi.

Diyarbakır'da bulunan Ali Paşa, Behram Paşa, İskender Paşa gibi eski tarihi camilerin büyük avluları, mahalle serserileri ve berduşlarının top oynadığı ve diğer zamanlarda buluşup yeni mel'anetlerini planladıkları bir toplanma merkezi haline gelmişti. Uzak yerlerden ilim öğrenmek amacıyla gelen öğrencilerin kalabilecekleri yerler olarak inşa edilen cami hücreleri, esrarkeş ve içkicilerin âlem yaptığı izbe yerler halini almış, cami tuvaletleri madde bağımlılarının, kendilerine uyuşturucu enjekte ettikleri mekânlara dönüşmüştü. Bu yüzden camiler huzur duyulan ibadethaneler olmaktan çıkmış» insanların korkuyla yanlarından geçtiği mekânlar halini almıştı. Bütün bunların bir sonucu olarak camiler bakımsızlıktan harap olmaya başlamıştı.

İşte böyle bir ortamda, Hizbullah Cemaati, camilere el atıp tekrar İslam'ın kutsal mekânları haline getirmek için canla-başla çalıştı. İslam'ın camilere verdiği, ama birilerinin icraatlarıyla çiğnenmiş olan kudsiyetini yeniden kazandırmak için camilere yönelik özel bir program uyguladı. Bu programı uygularken, yegâne amacımız; bakımsızlıktan harap, cemaatsîzlikten virane düşmüş bu kutsal mekânları yeniden ihya edip huzur ve sükûnetin elde edildiği Allah'ın evleri fonksiyonunu yeniden kazandırmaktı. Allah'ın izni ve Hizbullah Cemaatinin özverili çalışmalarıyla camilerimiz, yeniden ibadet edilen nezih mekânlara dönüştü. Cami cemaatlerinin profili, yaşı geçmiş birkaç kişi ile sınırlı iken, Allah'ın dilemesi ve Hizbullah Cemaatinin de vesile olmasıyla, İnsanlar yeniden dinlerine dönerek, çoğunluğunu çocuk ve gençlerin oluşturduğu büyük kalabalıklar, vakit namazlarında imamın arkasında saf tutmaya başladı. Şunu açıkça söylüyoruz ki, biz camilerimizi, birilerinin deyimiyle 'Arka bahçemiz' olarak görmedik ve bu kutsal mekânları, Cemaat'e eleman kazandırma şubeleri olarak kullanmadık. Buna gerek de, ihtiyaç da duymadık.

Cemaat'in camilere yönelik hizmetlerine bakılacak olursa, ne denli büyük ve hayırlı işlere vesile olduğumuz görülecektir. Çünkü Cemaat, gençlerin gönüllerini haramlardan, gayrı meşru bir yaşamdan, tiksindirici işler yapmaktan, kendilerine bile faydaları olmayan bir hale düşmüşlükten kurtarıp caminin mukaddes ve her hastalığı tedavi eden kudsiyetine bağlama yolunda büyük mesafeler kat etti. Fitnenin her yeri kapladığı bir dönemde; camilerin huzur, sükûnet ve selamet mekânı haline gelmesi için büyük fedakârlıklar gösterildi. Küçük olsun, büyük olsun, merkezi olsun, mahalle arasında olsun, istisnasız bütün cami ve mescidlerde Kur'an-ı Kerim derslerinin yanı sıra, Peygamber Efendimiz Aleyhisselatu Vesselam'ın hayatını, İslam fıkhını, Sünneti Seniye'yi konu edinen derslerin yapılması sağlandı. Bunun sonucu olarak gençler ve çocuklar boş şeylerin peşinden koşmakta iken camilere yönlendirildi ve camiler cennet bahçeleri gibi Kur'an ve zikir sesleriyle çınlamaya başladı.

Zaman ve imkân bulan herkesin camiye gidip farz namazlarını cemaatle kılmaları gerektiği anlayışı, halkta benimsenmeye başlandı ve özellikle cami çevresinde yaşayan halk buna riayet etmeyi vazife bildi. Bunun yanı sıra Kur'an-ı Kerim dersi, siyer ve fıkıh derslerine katılıp katkıda bulunma, çocuk ve genç yaştakileri aşarak her yaştan insanlarımıza yayıldı. Cemaat safları, yaşlılara has olmaktan çıkıp çocuklardan, gençlerden, orta yaştakilerden oluşan bir mozaiğe dönüşerek yediden yetmişe her yaştaki insanımız, namazda birlikte saf tutar hale geldi.

Yine bakımsız camilerin tamir edilmeleri için hem cemaat imkânları kullanıldı, hem de halkın bu işe katılıp camileri sahiplenme bilincinin oturması için bakım ve onarımlarda ön ayak olundu. Düzenli temizlikler yapılmaz durumda iken, cemaat mensupları tarafından her hafta düzenli bir şekilde temizlenip cami cemaatinin rahat edeceği ortamlar oluşturuldu.

Elbette camiye gelip Kur'an-ı Kerim öğrenen, fıkıh, siyer ve diğer İslamî dersleri alan çocuk, genç ve diğer insanların tamamının Cemaat'le organik bir bağları yoktu. Buna rağmen insanlar arasında

33/99