İkisinde de kan var, ikisinde de can var. Ancak birisinde sadece yenecek et var.

Allah (cc), İbrahim’i (as) kendisine karşı sadakat ve teslimiyette denemek ve aynı zamanda bu konudaki yüksek mertebesini insanlara gösterip örnek kılmak istedi. Ondan, çok sevdiği biricik İsmail’ini (as) Kurban edip boğazlamasını istedi. İbrahim (as) bir baş, bir can verecekti. Dünya hayatı ve dünya metaı namına en değerli varlığını feda edecekti. Bir tarafta Rabbinin emri, diğer tarafta dünyadaki en değerli varlığı. İbrahim (as) tam bir sadakat ve teslimiyetle Rabinin emrine boğun eğdi. En değerli varlığını Rabbinin emrine feda edecekti, İsmail’ini Rabbi için kurban verecekti. Böylelikle Rabbine karşı olan sadakat ve teslimiyetinin ne denli yüksek olduğunu gösterecekti. Ve tereddütsüz koyuldu işe, kurbanını verdi, ancak Allah (cc) kesmesine fırsat vermeden ondan en güzel bir şekilde kabul etti. Bu rızasını ona ve ondan sonra gelecek olan bütün insanlara ilan etti, onu bütün insanların imamı, peygamberlerin atası yaptı, yüksek makamlar verdi. Evet, İbrahim (as) kurbanını kesmemişti ancak, vermişti. Tıpkı günümüzde bazılarının kurban kestikleri ama Allah (cc) yolunda kurban vermedikleri gibi.  

Ve bir sembol oldu İbrahim (as) Allah (cc) yolunda en değerli varlığını feda eden sadık erler için.

Rasulullah’ın (sav) ashabında, hem mal ve hem de canı Allah (cc) yolunda tereddütsüz feda etmeye dönüştü. Artlarından gelen İslam fedailerinin korkusuzca şehadete koşmaları oldu. Hz. Hüseyin’in dilinde ; “Eğer kanım akmadan ayakta durmayacaksa Muhammed’in dini, o halde ey kılıçlar alın beni, vurun benim bedenimi. Heyhat! Zillet bizden uzaktır” şeklinde bütün çağlara ve zamanlara haykıran gür bir seda oldu, Kerbela çölünde Allah’ın (cc) dini uğruna canını feda edip kurban vermeye dönüştü. Şehit Rehber’in diliyle; “Bu dava çok büyüktür, en iyilerimizi feda etmek gerek” şeklindeki manidar cümle oldu ve Beykozda şehadete, Allah yolunda can vermeye, baş vermeye dönüştü.

Şimdi Kurban zamanı. Kimisi kurban vermekte, kimisi Kurban kesmekte. Kurban verenler İslam davasını beslemekte, Kurban kesenler mideleri doyurmakta.

Allah (cc); kendisi için verilen Kurbanları da ve yalnızca kendisi için kesilen Kurbanları da kabul etsin diyelim ve konu edindiğimiz Kurbanın hükümlerini açıklamaya çalışalım.

Malum, Kurban bayramı geldi ve kurban kesimi söz konusu.  

Kelime olarak yakınlaşmak ve yaklaşmak anlamına gelen Kurban; Allah’a (cc) teslimiyeti, şükrü, Allah yolunda feda etmeyi ve böylelikle Allah’a yaklaşmayı ifade eder. Kurban kesen kişi, Allah’ın (cc) emrine boyun eğip itaat ettiğini, bu gün baş keserek yarın gerektiğinde baş verebileceğine ve Allah (cc) yolunda en değerli varlığını vermeye amade olduğuna işaret etmektedir.

Kurban kesimi, Hicretin ikinci yılında bu ümmete meşru kılınmıştır. Yalnız Allah’a (cc) yaklaşmak maksadıyla ve sadece O’nun rızası için kesilir. Allah’tan başkası adına kesilmediği gibi, Allah’tan başkası adına kesilenin eti de yenmez.

Kurban; Şafii mezhebine göre sünnet, Hanefi mezhebine göre ise vaciptir ve gücü yeten hür ve mukim her Müslümanın kesmesi icap eder.

Kurban edilecek hayvan; koyun, keçi, manda, sığır ve devedir.

Koyunun en az bir yaşını doldurmuş veya altı ayını bitirdiği halde bir yıllık kadar semiz ve süt dişini atmış olması gerekir.

Keçi, manda ve sığırın en az iki, devenin de en az beş yaşını bitirmiş olması gerekir.

Koyun ve keçi bir kişi adına kesilir.

Manda, sığır ve deve ise birden yediye kadar kişi adına kesilebilir.

Kör, topal, uyuz, gerektiği gibi otlayamayan, çok zayıf ve hasta, kulağı, kuyruğu, memesi ve dilinin hepsi veya bir kısmı kesik olan, dişlerinin hepsi veya çoğu dökülmüş olan hayvanlar kurban olmazlar. Ancak hastalığı az olan, otlayabilen, kulağı yarılmış veya delinmiş, boynuzu az darbeli olan, yaratılışça memesi olmayan hayvanlar kurban edilebilirler.

Kısacası; kurban edilecek olan hayvanın, kendisinden tam olarak ve güzel bir şekilde istifade etmeye engel kusurlarının olmaması gerekir. Var olan kusurlar, kendisinden tam olarak istifade etmeye engel değilse kurban etmek için de engel olmaz.

Kurban kesiminin ilk vakti; kurban bayramının birinci günü, güneş çıktıktan ve az bir miktar yükseldikten sonra başlar, (Şafiilere göre dördüncü günün, Hanefilere göre üçüncü günün) güneş batımına kadar devam eder.

Kurbanlık için ayrılan hayvanın yününden ve sütünden faydalanılmaz. Kesildikten sonra eti, organları veya derisi satılmaz ama tasadduk edilir, kasaba kestirilmiş ise ücreti ondan verilmez. Derisinden, evde mest ve seccade gibi istifade edilebilir.

Kurban, kişinin bizzat kendisi kesebileceği gibi vekaleten de kestirebilir.

Kurbanı keserken, ayakları ve yüzü kıbleye gelecek şekilde sol tarafı üzerine yatırılır ve eziyet etmeden kesilir. Keserken “Bismillahi Allahü Ekber” denir. Ardından şu duanın okunması müstehaptır. “Allahümme haza minke…inne salati ve nusuki ve mehyaye ve memati lillahi rabbil alemine laşerike lehu ve bizalike ümirtü ve ene minel müslimin”

Kurban bayramınız mübarek, kurbanlarınız kabul olsun. Bu mübarek bayramın, Müslümanların dirilişine, vahdetine, güçlenmesine ve kurtuluşuna vesile olması temennisiyle.

Allah’a emanet olun.