HİZBULLAH MÜCADELE SAHNESİNDE

1982 yılında Lübnan’a yönelik İsrail işgalinin ana gayesi, Filistin Kurtuluş Örgütünün askeri altyapısını bitirmekti. Böylelikle İsrail karşıtı direniş sona erdirilecek, işgal altındaki Filistin topraklarının Kuzey İsrail sınırlarında güvenlik sağlanmış olacaktı. O dönemde Lübnanlılardan fazla endişe edilmiyordu. Çünkü İsrail’e göre Lübnan’ın o zamanki direnişi, Filistin direnişinin bir parçasıydı. Ancak İsrail bunda yanılmıştı. Çünkü Lübnan içinde çeşitli direniş grupları vardı. Ama artık bu tarihten sonra yeni bir birlik oluşturmuş ve daha güçlü eylemlere girişmişlerdi. Bundan sonra artık Hizbullah eylemleri İsrail’de gündem olacaktı.

Hizbullah, aynı zamanda Şehadet saldırıları da düzenliyordu. Yaptığı ilk Şehadet saldırısı, 1982’de Sur şehrinde bulunan İsrail Ordu Karargahına yönelik eylemdir. O zaman bu eylemi üstlenmediği gibi, hakkında da hiç bilgi vermedi. Ancak 1985 yılında bu eylemi video görüntüleriyle beraber halka açıkladı.

Hizbullah, bir yandan İsrail hedeflerine yönelik sıkça eylemler düzenlerken, diğer yandan da İsrail’in Lübnan’daki çıkarlarını koruyan ve taleplerinin yerine gelmesini sağlayan ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin askerlerinden oluşan çok uluslu gücü ülkeden çıkarmak için çeşitli eylemlerde bulunuyordu. Bu cümleden olmak üzere, 1983 yılında ABD elçiliğine yapılan bir Şehadet saldırısında 17’si ABD’li toplam 63 kişi öldü. Yine aynı yıl içinde ABD deniz piyadeleri ve Fransız paraşüt birliğini hedef alan bir eylem gerçekleştirilmiş ve bu eylem sonunda 241 ABD askeri, 58 Fransız askeri ölmüştür. Bu ağır kayıplar üzerine ABD öncülüğündeki çok uluslu güç Nisan 1984 yılında Lübnan’dan tamamen ayrıldı.

Bu arada İsrail de Hizbullah’ın yeni ve etkin bir güç olduğunun farkına varmış ve ona karşı çeşitli eylemlere girişmiştir. Artık Hizbullah ve İsrail arasında karşılıklı vuruşmalar olmaktaydı. İsrail bir yandan devletin askeri gücüyle operasyonlar yaparken, diğer yandan da aynen bir örgüt gibi çeşitli eylemlere girişiyordu. 16 Şubat 1984 yılında Hizbullah’ın önemli adamlarından ve alim olan Şeyh Harb, gece vakti İsrail ajanları tarafından bir suikastle vurularak şehit edildi. Bu, Hizbullah’ın verdiği ilk şehit alimdi. Ardından da 1984 yılında Seyyid A.Latif el-Emin şehit edildi. 1985 yılında da bomba yüklü bir araç Ayetullah Fadlullah’ın arabası zannedilerek, geçeceği sırada patlatılmış ve sivil halktan 80 kişi ölmüş,  256 kişi yaralanmıştı.

Hizbullah, hedeflerinde ve programında olmamasına rağmen istenmeyen sıkıntılarla da boğuşmak zorunda kalmıştı. Ancak bu alanda da başarılı bir sınav vermiştir. Çünkü İslami bir tavır ortaya koyarak adaletli davranmış ancak izzeti elden bırakmamıştır. Aynı bölgede faaliyet icra ettiği için, Hizbullah ile Emel arasında sürtüşmeler yaşanmıştı. Bu sürtüşmeler başta münferit bazı olaylar şeklinde başlamış ise de, giderek dallanmış ve her gün biraz daha artmıştı. Bazen dayak, bazen silah çekme, bazen de başka şekillerde ortam iyice gerilmişti. Bardağı taşıran son damla ise Nisan 1988’de Emel hareketinin bir karar alarak, ‘Hizbullah’ın haddini aştığını ve silahtan arındırılması gerektiğini ilan etmesi’ oldu. Ardından çatışmalar yaşandı. Hizbullah yönetimi, çatışmaya girilmemesi yönünde karar aldı ve kendi milislerine ‘silahlarının alınması pahasına da olsa direnmemeleri’ talimatı verdi. Hizbullah yönetimi, Emel hareketine karşı silah kullanmayı ve onu hedef edinmeyi istemiyor, alimlerin aracılığı ve siyasi bağlantılar şekliyle sorunu halletmeyi düşünüyordu. Ancak beklediği gibi olmadı. Hizbullah Güney bölgesinde silahtan arındırılmış olmasına rağmen görüşmeler somut netice vermiyordu. Çatışmalar sürmüş ve Beyrut’a sıçramıştı. Hizbullah yönetimi bu gelişmeler üzerine, varlığını koruma sloganıyla meşru müdafaa kararı aldı ve ağır çarpışmalar sonucunda Emel hareketi çekilmek zorunda kalarak bölge tamamıyla Hizbullah’ın denetimine geçti. Sonuçta, 1990 yılında o zamanın İran ve Suriye dışişleri bakanları Ali Ekber Velayeti ve Faruk Şara gözetiminde Hizbullah ile Emel arasında barış gerçekleştirildi. Böylelikle Hizbullah’ın önünde duran ve hedefi olmayan büyük bir engel ortadan kalkmış oldu. Bu engel, İsrail’e karşı onun gücünü zayıflatıyor ve rahat hareket etmesine mani oluyordu. Aynı zamanda Lübnan içinde iç savaş ve karışıklıklara da zemin hazırlıyordu. Hizbullah bu nedenle hiçbir zaman Emel veya bir başka grubu hedef edinmemiş ve onlara silah doğrultmayı uygun görmemişti. Ancak varlığına kast edenler ikna olmadığında, din ve milliyetine bakmaksızın üzerlerine gitme kararı almaktan da çekinmemiştir.