Orta doğu halklarında özellikle de Farslar ve Kürdistanlılar arasında önemli bir yere sahip olan Newruz her iki dilde de yeni gün anlamına gelmektedir. Bununla birlikte Türkler ve diğer bazı kavimler tarafından da değişik isimlerle kabul edilmekte ve kutlanmaktadır. Ama newruz İran coğrafyasında ve Kürdistan’da daha çok anlam kazanmaktadır. Newruza her iki toplumda da mitolojik anlamlar yüklenmekte Farslarda Kawe biz Kürdlerde ise Kawa olarak isimlendirilen halk kahramanı ile ilgili efsane ve destanlar dile getirilmektedir. Newruza bu açıdan bakılacak olursa Kawa halkını zulüm ve esaretten kurtarmış, halkı için özgürlüklerin kapısını açmıştır. O zaman newruz zulüm ve esaretten kurtuluş özgürlüğe kavuşma günüdür. Bu şekil bir yaklaşım sağlam kanıtlara dayanmasa ve mitolojik olsa da doğruluk payının olabileceğini de hesaba katmak gerekir.
Newruz aynı zamanda Hicri-şemsi takvime göre yeni yılın ilk günü ve baharın başlangıcıdır. Bu nedenle bizim açımızdan newruz her şeyden önce İslami hicri-şemsi takvimde yılbaşı olarak öne çıkar düşüncesindeyim. Elbette İslam’a aykırı unsurlar taşımadığı müddetçe halkımızın Newruza kurtuluş günü veya daha farklı anlamlar yüklemesini reddetmemek gerekir. Mademki Newruz halkımız için geleneksel bir bayram olarak kabul edilmiş ve kutlanmaktadır. O zaman gayri İslami unsurlar taşımadığı sürece karşı çıkılmamalı hatta kavmimize mal olmuş bu geleneğimizin korunması için çalışılmalıdır. Newruz bazılarımızca özgürlük ve kurtuluş günü olarak algılanıp kabul edildiğine göre; bizler newruz bayramını tüm zalim ve despotlardan uzaklaşma anlamında algılayabiliriz. İslam dışında her yol karanlık ve zulüm olduğuna göre Newruz İslami bir bilinçle tüm zalimlere cephe açma ve tüm despotik sistemlerden kurtulma anlamında olmalıdır. Yine newruz yani yeni yılın ilk günü ile beraber geçmiş bir yılın muhasebesini yapıp hesabını yaparak anlam kazanır.
Her mümin yeni yıl ve baharın başlangıcıyla birlikte tabiatın silkelenip ölümden dirilmesine ve nevş u nema bulmasına bakıp ibret almalıdır. Nasıl ki bahar ölen kainatın tekrar diriltilmesi olarak küçük bir haşre işarettir ve her baharla birlikte yeni bir başlangıç yaşanmaktadır. İnsan da kainatın küçük haşrine bakarak kendi büyük kıyamet ve haşrini düşünmelidir. Kışın gelişi kainat aleminde ölümü beraberinde getirmiştir. Verimli olup tohum saklayabilenler tekrar dirilmiş ama verimli olmayanlar yeni bir diriliş yaşayamamıştır. İnsan da bu küçük haşre bakarak büyük gün için verimli ve meyvedar olmanın hesabını yapmalı, her yeni yılın başlangıcını yani Newruz’u değişim dönüşüm için bir fırsat olarak görmelidir.
Rabbimizin bizi mümin olarak yeni bir yıla kavuşturmasından dolayı sevinmeli, kâinatın tekrar dirilmesinden şükür ehli olmalıyız. Mademki newruz zulme başkaldırının ve özgürlüğün sembolüdür o zaman tüm zulümlerden kurtulup İslam adaletine kavuşmanın bir adımına dönüşmeli, geleneksel bayramımız zulmü reddetmenin ve verilen nimetlerden dolayı Rabbe şükredip sığınmana için bir fırsat olmalı ki anlam kazanabilsin.
Newruzu zulüm ve baskıdan kurtuluş, baharın başlangıcı ve yeni yılın başlangıcı olarak görmek ve her üç anlamı yüklemenin sakıncası olmamalı halkımıza mal olan milli bayramı yozlaştıran Kürd ve Türk faşistlerden dolayı newruza kayıtsız kalınmamalıdır.
Tüm halkımızın newruz bayramını tebrik eder, rabbe yaklaşım için geçmiş yılın muhasebesi ve tüm zulümlere karşı durmanın bir vesilesi olmasını temenni ederim.
Allah’a emanet olunuz.
ABDULLAH HOCAOĞLU |