Allah’ın adıyla!

ALLAH’IN GÜZEL İSİMLERİ

Esma-ül Hüsna, Allah'ın güzel isimleri demektir ve Allah için ancak ayet ve hadislerde belirtilen ve söylenmesine izin verilen isimler kullanılabilir, bunun dışında Allah’a rasgele isim verilemez.

Bir ayette şöyle buyrulmuştur: “En güzel isimler (Esmaü'l-hüsna) Allah'ındır. O halde O'na o isimlerle dua edin.” (A’raf 180).

En güzel isimler Allah’ındır, O’na dua ettiğiniz, O’dan bir şey istediğiniz, O’nu andığınız, tazim ve tesbih ettiğiniz zaman bu güzel isimlerle yapın, başka isimlerle anmayın. Bununla birlikte bu güzel isimlerle dua etmenin sırrı çok büyüktür. Bu güzel isimlerin her biri, Allah’ın (cc) sonsuz nimet ve ihsanlarının adeta birer anahtarı hükmündedir. Mesela; Rahman ismi şerifi, rahmet kapısının, Rezzak ismi şerifi, Rızık kapısının, Tevvab ismi şerifi, tevbe kapısının anahtarı olduğu gibi.

Ebu Hüreyre’nin (ra) rivayet ettiği bir hadisi şerifte Rasulullah (sav) de, Allah’ın (cc) güzel isimleri hakkında şöyle buyurmuştur: “Allah’ın doksan dokuz ismi vardır, kim bunları ezberlerse cennete girer. Allah tektir, teki sever.” Bir rivayette: "Kim o isimleri sayarsa cennete girer" buyurmuştur. Buhari hadisi bu lafızla tahric etmiş, Müslim'de ise "tek" kelimesi yoktur. (Buhari, Müslim, Tirmizi).

Tirmizi'nin rivayetinde Allah'ın güzel isimleri şöyle geçmektedir:

"O Allah ki O'ndan başka ilah yoktur. Rahman'dır. Rahim'dir. El-Meliku, el-Kuddûsu, es-Selâmu, el-Mü'minu, el-Müheyminu, el-Azîzu, el-Cebbâru, el-Mütekebbiru, el-Hâliku, el-Bâriu, el-Musavviru, el-Gaffâru, el-Kahhâru, el-Vehhâbu, er-Rezzâku, el-Fettâhu, el-Alîmu, el-Kâbidu, el-Bâsitu, el-Hâfidu, er-Râfiu, el-Muizzu, el-Müzillu, es-Semîu, el-Basîru, el-Hakemu, el-Adlu, el-Latîfu, el-Habîru, el-Halîmu, el-Azîmu, el-Gafûru, eş-Şekûru, el-Aliyyu, el-Kebîru, el-Hafîzu, el-Mukîtu, el-Hasîbu, el-Celîlu, el-Kerîmu, er-Rakîbu, el-Mucîbu, el-Vâsiu, el-Hakîmu, el-Vedûdu, el-Mecîdu, el-Bâisu, eş-Şehîdu, el-Hakku, el-Vekîlu, el-Kaviyyu, el-Metînu, el-Veliyyu, el-Hamîdu, el-Muhsî, el-Mubdiu, el-Muîdu, el-Muhyi, el-Mümîtu, el-Hayyu, el-Kayyûmu, el-Vâcidu, el-Mâcidu, el-Vâhidu, el-Ahadu, es-Samedu, el-Kâdiru, el-Muktediru, el-Mukaddimu, el-Muahhiru, el-Evvelu, el-Âhiru, ez-Zâhiru, el-Bâtinu, el-Vâli, el-Müte'âli, el-Berru, et-Tevvâbu, el-Müntekimu, el-Afuvvu, er-Raûfu, Mâliku'l-Mülki, Zü'l-Celâli ve'l-İkrâm, el-Muksitu, el-Câmiu, el-Ganiyyu, el-Muğnî, el-Mâni', ed-Dârru, en-Nâfiu, en-Nûru, el-Hâdî, el-Bedîu, el-Bâki, el-Vârisu, er-Reşîdu es-Sâburu."

Bu hadiste “men ahsâha” ifadesi geçmektedir ki; “kim bunları ezberlerse” diye geçti. Buradaki “AHS” kelimesinin bir manası saymak olduğu gibi, diğer bir manası da bu isimleri öğrenip bilmektir. Başka bir manası ise bu isimlerin taşıdığı anlamlara uygun iman ve amel etmektir.

ALLAH’IN (cc) GÜZEL İSİMLERİ

Er-RAHMAN
Çok merhametli, bol rahmet sahibi, esirgeyici, acıyan, hiçbir mahlukatı ayırt etmeden nimetlendiren ve gerekli olan rızıklarını veren anlamlarına gelen bir sıfat ismidir. Bununla birlikte Rahman kelimesinin taşıdığı şümullü anlamı vermek mümkün değildir. Bu isim, yüce Allah’ın (cc) özel bir ismi olduğundan, ayrıca başkasına verilmesi uygun değildir.

Rahmet kelimesinden türemiş olan Rahman, rahmetin en yüksek derecesiyle muttasıf olan demektir. Rahman vasfı bu dünyada bütün mahlukat için tecelli etmektedir. Çünkü yüce Allah (cc) bu dünyada, Mü’min olsun kafir olsun, her insana (ve tabii bütün diğer mahlukata) ayırım yapmaksızın şefkat ve merhametle davranmayı zatına farz kılmıştır. Dolayısıyla bu dünyada, insanların inanç ve amellerine bakmaksızın hepsini nimetlendirmekte ve rızıklandırmaktadır. Allah’a (cc) isyan eden, İslam’a hakaret eden ve Müslümanlara düşmanlık eden nice habis insanları görmekteyiz ki; Allah’ın (cc) sayılamayacak kadar bahşettiği nimetlerinden istifade etmektedirler. Bu nimetlerin sayılamayacak kadar bol olması ve mahlukatın istifadesine en güzel bir halde sunulması, aslında Rahman sıfatının bir tecellisidir.

Er-RAHİM
Çok merhamet edici. Kök anlamı, acımak, bağışlamak ve merhamet etmek demektir. Rahman ve Rahim isimleri aynı kökten türedikleri halde aralarında anlam farkı vardır.

Rahman ismi daha çok ezelle, Rahim ismi ise daha çok ebedle ilgilidir. İşte bu yüzdendir ki Allah (cc) için; dünyanın Rahman’ı, ahiretin Rahim’i denmiştir. Rahman, bu dünyada bütün insanlar için, Rahim ise Ahirette sadece Mü’minler için tecelli eder. Yüce Allah’ın (cc) varlıkları yaratması, onları yaşatması, insanlar arasında inanç ve amellerinden dolayı ayırım yapmaksızın hepsine nimetlerini bahşetmesi ve gereği gibi rızıklandırması, çalışmalarının semerelerini ihsan etmesi ve bu dünyada ehl-i küfrün bile maddi çalışma ve gayretlerinin karşılığını tam olarak vermesi hep Rahman ismiyle alakalıdır.

Rahim isminin tecellisi ise daha çok Ahirette görülecektir. İmtihan sürecinden geçen insanoğlunun, bu dünyada yaptığı ve Allah’ın (cc) razı olduğu iyi amellerin Ahirette mükafatlandırılacağını, iman etmeyen ve Allah’ın (cc) razı olmadığı amellerde bulunanların ise merhamete nail olmayacağını ifade eder. Rahim isminin ifade ettiği manada, Mü’min ve kafir açık bir şekilde ayrılmışlardır. Rahman ismi celilesi, tecelli etme açısından bu dünyada umumi bir kesinlik ifade ederken, Rahim ismi celilesi Ahirette umumi bir kesinlik ifade etmemektedir ve yalnızca Mü’min olarak yaşayan ve Allah’ın (cc) rızasına nail olanlar için tecelli edecektir.

Bu yüzden daima bundan mahrum kalma korkusuyla hareket etmek gerekmektedir. Ancak Allah’a (cc) inanarak ve O’nun rızasını umarak amel ettikten ve elden geldiğince günahlardan kaçındıktan sonra, merhamete nail olma konusunda ümit sahibi olmak gerekir. Kur’an-ı Kerim’de pek çok yerde Rahim ismi zikredilmiş ve Allah’ın (cc) bu ismin tecellisiyle Mü’minleri bağışlayacağı ifade edilmiştir. Bu ayetlerden biri şu şekildedir: “Sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için üzerinize rahmetini gönderen O'dur. Melekleri de size istiğfar eder. Allah, müminlere karşı çok merhametli(Rahim)dir.” (Ahzap 43) Bir hadisi kudside şöyle buyrulmuştur: “Şüphesiz rahmetim gazabımdan öne geçmiştir” (Buhari-Tevhid, Müslim-Tevbe, Tirmizi-Daavat)

Allah’a emanet olun.
M. ALİYÊ XERZÎ