KEND DLNDEN HZBULLAH - 29.BLM
HZBULLAH-PKK ATIMASI NCES DNEMDE PKK’NN Y DURUMU VE KAZANIMLARI
Hizbullah ile atma ncesi dnem, her adan PKK’nin istedii ynde olaylarn gelitii bir dnemdi. PKK, belirledii strateji ve politikalar dorultusunda istedii ve ngrd ekilde hzl bir gelime iinde olup hedeflerine doru adm adm ilerliyordu. TC ile atma sreci ve olaylar, PKK’nin de ngrmedii ve tahmin etmedii bir ekilde kendi lehine geliiyordu. Ulalmasn istedii ve arzulad bir merhaleye ulam, bu hzl ilerleyii karsnda TC aciz ve etkisiz kalmt. Cumhuriyet tarihinde hibir silahl Krt hareketine ksmet olmayan ve hibir Krt hareketinin yakalayamad ve ulaamad bir merhaleye ulam ve dnemsel bir baar kazanmt. Bu adan, 1991-1992 yllar PKK iin altn yllar ve geldii nokta zirve olarak isimlendirilebilir.
1992 ncesi ve sonras veya Hizbullah-PKK atmas ncesi ve sonras TC ve PKK’nin Krdistan’daki durumlarn iki ayr dnem eklinde ele alarak karlatrrsak, taraflarn durumlarn daha net bir ekilde grme ve blge gereklerini anlama imkanmz olacaktr. Bu durumun daha iyi anlalmas ve akla kavumas iin, o tarihlere geri dnp bakarak ve o dnemde yaanan olaylar hatrlayp tek tek ele alarak taraflarn iinde bulunduklar gerek vaziyetlerini, baar veya baarszlklarn net bir ekilde gz nne sermemiz gerekir. lk nce Hizbullah-PKK atmas ncesi dnemde PKK’nin iinde bulunduu duruma bakp o dnemde geldii nokta, elde ettii nemli kazanm, baar ve avantajlarn ele alacaz. Bu kazanm ve baarlar maddeler halinde yle sralayabiliriz:
-PKK, parti, gerilla ve cephe rgtlenmesini tamamlam, planlad ve ngrd ekilde stratejik hedeflerine ulama dorultusunda hzl bir ilerleyi iindeydi.
-PKK, ihtiya duyduu ve olmasn istedii legal ve illegal birok yan kuruluunu rgtlemi, bunlar deiik isimlerle aktif olarak faaliyete geirmiti. zellikle legal dzeyde ok sayda yan kurulua sahip olmutu.
-PKK, silahl mcadelede kazand baarlar neticesinde Krdistan’n baz noktalarnda alan hakimiyeti kurmu, kurtarlm blge diyebileceimiz bu alanlarda uzun sreli ve yerleik bir ekilde ok ynl faaliyet yrtyordu.
-PKK, Krdistan’n bir ok noktasnda silahl eitim kamplar kurmu ve buralarda kalabalk gerilla birlikleri bulundurmaktayd. TC gleri, bu yerleri bildikleri halde zerlerine gidemiyor veya bu alanlarda etkin operasyon dzenleyemiyordu.
-PKK militanlar, zellikle krsal alanda ok rahat bir ekilde hareket ediyor, hibir zorlukla karlamadan, korkusuzca istedikleri kylere girip kyorlard. Bu kylerde uzun sre barnabiliyor, siyasi ve ideolojik faaliyet yrtebiliyor ve birok ihtiyalarn temin edebiliyorlard.
-PKK, hem ehirlerde ve hem de krsal alanda dzenli ve aktif bir milis gc rgtlemiti. Hemen hemen her mahalle, ky ve mezrada varolan bu milisler, PKK’nin her yerde gz, kula, klavuzu, istihbarat kayna ve mesajlarn halka ulatrma unsurlaryd. Bu milisler, PKK iin dadaki gerilladan daha etkin ve nemli grevler yrtyorlard. nk, bunlar olmadan dadaki gerilla yerleim alanlarna ynelik hibir faaliyet icra edemezdi.
-PKK, halk anlamazlklarna mdahale ediyor, bu anlamazlklar zmek iin halk mahkemeleri kuruyor, istedii kiiyi bu mahkemelere arp yarglyor, verdii zm ve ald kararlar uyguluyor, buna kar kan veya itaat etmeyenlere maddi meyyideler uygulayarak cezalandryordu.
-TC, gsterdii btn abalara, yapt btn basklara ve maddi tekliflere ramen koruculuk sistemini oturtamyordu. Halkn isteksizlii yannda PKK’nin etkinlii koruculatrmay nlemede nemli bir engeldi. Baz alanlarda ise PKK taktik icab bilinli olarak kendisi koruculua izin veriyor ve bu ii organize ediyordu. Bylece, koruculuu kabul eden bu insanlardan rgtsel karlar dorultusunda istifade ediyordu.
-PKK, tehis, tecrit ve imha politikasn baarl ve youn bir ekilde uyguluyordu. Bu politika gerei kendisine kar kan veya karlarna engel grd birok kiiyi ilk nce ktlyor, aleyhinde propaganda yapp karalyor ve topluma sulu olarak tantp ilan ediyordu. Daha sonra, bu insanlar boykot ederek toplumdan tecrit ediyor, halkla ilikilerini ve hatta aile ve akrabalaryla ilikilerini yasaklyordu. Tecrit ettii bu insanlarn bazlarna para cezas uyguluyor, bazlarn srgne gnderiyor, bazlarn da ldryordu.
-Legal parti rgtlenmesiyle siyasi faaliyetlerini kitleselletirme baarsn gsteren PKK, seimlere giriyor ve bu yolla meclise milletvekili gnderiyordu. Bu ekilde legal politik faaliyetlerini meclise kadar tayarak, i ve d kamuoyunda uzun sre devam eden siyasi alkantlara sebep oluyordu. Bylece, TC’yi hem lke iinde ve hem de uluslararas dzeyde zora sokuyor ve prestijinin sarslmasna sebep oluyordu.
-PKK, lke dnda ve zellikle Avrupa’da legal dzeyde geni bir alanda faaliyet yrtyordu. O dnemde kendisi dnda etkin bir hareket grnmediinden, kendisini Krdistan’da alternatifi olmayan bir g olarak gsteriyordu. Bylece hem yurtdndaki Krtler zerinde etkinlik kurabiliyor ve hem de uluslararas ilikilerinde kendisini muhataplarna rahata kabullendirebiliyordu.
-PKK, Krdistan’n birok yerleim alannda kendisine bal olmayan dier legal partilerin mahalli tekilatlarna szarak, bask yapp yldrarak veya kendisinden izin almaya mecbur brakarak faaliyetlerini nemli oranda engelliyordu.
-Sadece kendi yan kuruluu olan legal partide deil, dier partilerden de kendisine bal veya kendisiyle anlamaya varan baz kiileri aday gsterip milletvekili veya belediye bakan olarak setirebiliyordu. Bylece bu partilerden de politik karlar dorultusunda istifade ediyordu.
-Hangi partiden olursa olsun seilen milletvekili veya belediye bakanlarnn kendi gdmnde hareket etmeleri iin bask uyguluyor, politik hedefleri dorultusunda ynlendirmeye alyor ve onlardan maddi ve siyasi rant elde ediyordu.
-Basn ve medya alannda, kendisine bal veya gdmnde yayn yapan bir dizi gazete, dergi, radyo, televizyon ve yaynevine sahipti. Bu legal veya illegal yaynlarn Krdistan’n her tarafna ulamasn salyordu. Bunlarn vastasyla rgtl bir propaganda almas yapyor ve mesajn halka ulatrabiliyordu.
-Krdistan’daki i adamlarndan, ihalelerden ve Trkiye’nin bat blgelerinde yaayan Krt i adamlarndan istedii oranda vergilendirme ad altnda hara veya gnll ba alabiliyordu. Bunun dnda, vergilendirme veya partiye yardm ad altnda kendisinin tayin ettii miktarda paray, istedii her ahs veya aileden alabiliyordu.
- Askere alma ad altnda hem lke iinden ve hem de yurtdndan, gerek bask yoluyla ve gerekse de gnll olarak istedii oranda kadn ve erkei toplayp daa karyordu.
-Krdistan’n bir ok yerleim alannda, deiik mnasebetlerle, istedii zaman birok insan sokaa dkp, Serhildan dedikleri gsteri ve yryler yapabiliyordu. Bu gsterilerde olaylar kararak bilinli bir ekilde polis ve jandarmayla atma ortam oluturuyordu.
-atmalarda len gerillalar iin gsterili cenaze merasimleri dzenliyordu. PKK’nin cephe faaliyetleri ierisinde olan birok insan, len gerillalarla birinci derecede akrabalk balar olmad halde, lenlerin yaknym gibi kendisini tantp cenazeleri alyor, baz cenaze sahiplerinin muhalefetine ramen cenaze merasimlerini siyasi gsteriye dntryordu.
-Blge genelinde btn yerleim alanlarnda cephe faaliyetlerini youn bir ekilde yrtyordu. Bu cephe faaliyetleri ve milis gc ile da kadrolar arasndaki koordine ve irtibat sayesinde yerleim alanlarnda; boykot, yry, cenaze trenleri ve benzeri faaliyetleri organize ediyordu. Bu etkinlikler iin bir yerleim alanndan baka bir yerleim alanna ksa sre iinde ok sayda insan intikal ettirebiliyor veya toplayabiliyordu.
-PKK, yaynlad bir bildiri veya kendisine bal birka kiinin szl olarak yayd bir haberle, istedii ehirde birok i kolunda grev ve boykot yaptrabiliyordu. Kepenk kapatma ve kontak kapatma gibi eylemleri sk sk gerekletiriyordu.
-Blgenin niversitelerinde ve birok ehrindeki orta dereceli okullarda renci faaliyetlerini rgtleyip ynlendiriyor, istedii zaman buralarda olay karyor, renci boykotlar ve gsteriler dzenliyor veya bu rencilerin dier alanlarda yaplan gsteri ve etkinliklere katlmalarn salyordu.
-Krdistan’daki milliyeti, sol, sosyalist Krt rgtlerinin bir ounu silah zoruyla veya elde ettii g ve konumun kendisine salad imkan ve avantajlar sayesinde deiik taktikler uygulayarak ya etkisiz hale getirmi, ya bertaraf etmi, ya blgeyi terk etmeye zorlam veya kendi bnyesine katmt.
-Blge insannn tarihten gelen devleti sevmeme, uzak durma, rejime entegre olamama, rejime yabanclama gibi genel bir zellii vard. PKK, zahiren rejim muhalifi ve fiili olarak savaan tek g olarak Krdistan halknn btn bu zelliklerinden faydaland ve bu avantaj kullanma ansn elde etti. PKK’nin alternatifi olabilecek baka bir hareketin pratikte varlk gsterememesi sonucu halk, PKK’yi sevmedii ve onaylamad halde, ya destek vermek zorunda kalyor veya kendisine engel olmuyordu.
-PKK’den farkl dnen, ayr rgtlenme iinde olan, farkl siyaset ve stratejiler takip eden birok rgt ve grup, PKK’yi onaylamadklar ve onunla derin gr ayrl iinde olduklar halde, bir ok olumsuzluunu, hata ve yanln sineye ekiyor ve bu olumsuz duruma seyirci kalyorlard. nk, PKK ile var olan ihtilaflarnn atmaya dnmesi durumunda TC’nin dolayl veya dolaysz bir ekilde bu durumdan istifade edeceini bilerek, byle hareket edip suskun kalmak zorunda kalyorlard.
-Cemaat, PKK ile var olan derin ideolojik, itikadi ve siyasi gr ayrlna ramen, atmalar ncesi dnemde PKK’nin blge genelindeki kepenk kapatma, kontak kapatma, yry yapma, renci boykotlar gerekletirme, kylerde propaganda ve maddi destek amal toplantlar dzenleme gibi btn eylem ve faaliyetleri karsnda srekli ntr, mdahale etmeyen, gerginlie ve atmaya sebep olacak tavr ve davranlardan kanan bir siyaset izliyordu. TC’nin dolayl veya dolaysz istifade edebilecei bir ortamn meydana gelmemesi iin byle bir tutum sergiliyordu. Eer bu gerekler grlseydi, kymeti bilinip iyi deerlendirilebilseydi, bu durum PKK’ye byk bir avantaj ve faaliyetlerinde byk bir kolaylk salyordu. Ancak PKK, bu ortamn ve btn bu avantajlarn kymetini bilmedi. Yanl politikalar ve despota uygulamalaryla btn bu imkan ve frsatlarn elinden kamasna sebep oldu.
[ Geri Dn ]
ehid Rehber