KEND DLNDEN HZBULLAH - 31.BLM
HZBULLAH-PKK ATIMASI NCES DNEMDE BLGEDE TC’NN NDE BULUNDUU KT DURUM
1992 ncesi dnemde TC, Krdistan’da tam anlamyla bir kmaza girmiti. Blge halk bata olmak zere, o dnemde blgede grev yapan devlet memurlar, i adamlar, basn mensuplar ve olaylar takip edip gzleyen herkes, TC’nin yaad zaafiyete ve iine girdii krize tanklk etmitir. PKK’nin planl ve programl bir ekilde strateji ve politikalarn hayata geirmesi ve hzl ilerleyii karsnda TC’nin geriledii, blgede etkinliini kaybettii ve olaylar kontrol edemedii herkesin bildii ve kabul ettii bir gerektir. TC, Krdistan’a ynelik uygulamaya koyduu hibir siyasi, askeri, iktisadi, kltrel plan ve programn hayata geiremiyor ve amalad hedeflerine ulaamyordu. Blgede durumu kendi lehine evirmek iin yapt her atak ve giriim baarszlkla sonulanyordu. Blgeye ynelik hayata geirmek istedii plan ve projelerini byk propaganda kampanyalaryla destekledii halde uygulamada baarl olamyordu. Ayn ekilde, TC’nin psikolojik sava ve propaganda merkezleri btn abalarna ramen yrttkleri dezenformasyon faaliyetlerinden bir netice elde edemiyorlard. TC, bu savata o denli yorgun dm ve batakla saplanmt ki, en st dzey yetkililerin azndan “Verelim kurtulalm” tarznda sesler ykselmeye balamt. TC, bu sava kazanmaktan midini kesmi, en az zararla nasl bu iten kurtulacann aray iine girmiti.
Krdistan’da PKK’nin iyi durumuna karlk TC’nin iinde bulunduu kt durum, acizlik ve kmaz grmek iin o tarihlere geri dnp, o dnemde yaanan olaylara bakmakta ve hatrlamakta fayda vardr. TC’nin o dnemdeki durumunu maddeler halinde ksaca yle sralayabiliriz:
-1992 ncesi dnemde TC ile PKK arasnda yaanan atmalarda PKK’nin eylem stnl vard. TC’nin silahl gleri etkili ve baarl operasyonlar yapamyordu. kan atmalarda TC askeri adan byk zayiatlar veriyordu.
-TC’nin silahl gleri blgede rahat hareket edemiyordu. Hareket ve manevra kabiliyetleri ok zayflamt. PKK’nin saldrlarndan dolay bir noktadan bir baka noktaya askeri birliklerin intikalinde zorluk ekiliyordu.
-TC’nin Krdistan’da grev yapan askeri ve sivil gleri psikolojik knt ve moral bozukluu iindeydiler. Kimse blgeye grevli olarak gitmek istemiyordu. Krdistan’a greve gidenler cepheye veya sava blgesine gider gibi korku ve stres hali yayorlard. Hi kimse ocuklarnn Krdistan’da askerlik yapmasn istemiyordu. ocuklar blgeye giden aileler, her an lm haberleri gelecek diye korku ve endie iinde yayorlard.
-TC’nin Krdistan’daki kurum, kurulu ve messeseleri blgede fonksiyonlarn icra edemiyorlard. Bu kurumlarn alanlar, ara, gere ve tesisleri saldrya uruyor ve tahrip ediliyordu. TC, bunlarn gvenliini salamakta aciz kalyordu.
-zel sektrde i yapan veya devlet ihalelerini alan mteahhit firmalar rahat ve korkusuzca i yapamyorlard. Devlet bunlarn i ve can gvenliini salayamadndan, bunlar blgede i yapmak ve can gvenliklerini garantiye almak iin PKK’ye hara verip anlama yoluna gidiyor, bunu yapmayan birok kii veya firma ise ii yarda brakp kamak zorunda kalyordu.
-TC, gvenlik nedeniyle askeri harcamalara ncelik verdiinden, btesinin byk ounluunu Krdistan’daki savaa ve askeri harcamalara ayryordu. Bundan dolay sadece Krdistan’da deil, Trkiye’nin dier blgelerinde de yatrm yapamyordu. Bu sava yznden Trkiye srekli ekonomik krizler yayordu. Resmi azlardan verilen rakamlara gre bu savata TC’nin zararlar veya harcamalar 100-150 milyar dolar ve gayri resmi rakamlara gre ise 400-500 milyar dolar olarak ifade ediliyordu.
-TC, Krdistan’n baz yerlerinde alan hakimiyetini kaybetmiti. PKK’nin etkin olduu veya alan hakimiyeti kurduu baz yerlere giremiyor ve operasyon dzenleyemiyordu.
-TC, blgenin byk ounluunda zellikle krsal alanda asayii salamakta aciz kalyordu. Hatta bir ok yerde kendi birliklerinin gvenliini salamakta, karakol ve slerini korumakta ciddi olarak zorlanyordu. Bundan dolay baz yerlerdeki karakol ve askeri tesislerini boaltmak zorunda kalmt.
-TC’nin silahl gleri geceleri hareket etme kabiliyetini yitirmiti. Askeri birlik ve karakollar kendi sorumluluk alanlarnda gece meydana gelen birok olaya mdahale edemiyorlard. Bu karakol ve birliklerin en yaknlarnda dahi bir olay meydana gelse mdahale edemiyor ve sabah olmayncaya kadar olay yerine gidemiyorlard.
-Blgenin birok karayolunda, zellikle ikindi saatlerinden itibaren PKK tarafndan yollar kesiliyor, kestikleri yollarn kontroln saatlerce elinde tutuyor, durdurulan aralardan indirilen insanlara propaganda yapyor, hara alyor, bunlardan istediini ldryor veya istediini yanna alp gtryordu. TC, bu yollarn gvenliini salayamyor, btn bu olaylara engel olamyor ve seyirci kalyordu.
-TC, btn abalarna, cazip maddi vaatlerine, tehdit, bask ve antajlarna ramen koruculuk sistemini oturtamyordu. Blge halk koruculuu kabule yanamyordu. TC’nin zorla silah verdii ve koruculatrd baz insanlar frsat bulunca silahlar geri veriyor veya bu iten kurtulmak iin blgeden kayorlard.
-TC, blge halk tarafndan sevilmediinden halktan yardm grmyordu. Bundan dolay btn bask, zorlama ve cazip vaatlerine ramen muhbir ve ajan bulmada zorluk ekiyordu.
-TC, ajanlatrma ve muhbirletirmede baarsz kaldndan, blgeden yeteri derecede bilgi toplayamyor ve istihbarat sknts ekiyordu. Bunun sonucu olarak blgedeki birok uygulamasnda baarsz kalyordu. stihbarat eksikliinden dolay nn gremiyor, rahat hareket edemiyor, isabetli kararlar alamyor ve etkin operasyonlar dzenleyemiyordu.
-Ajanlatrlan veya korucu olan insanlarn byk bir ksm bu ii zorla kabul ettiklerinden dolay istekli ve gnlden TC iin almyorlard. Hatta bir ou PKK ile anlamal bu ileri kabul ediyordu. Bunlar TC’den ziyade PKK’ye hizmet ediyorlard.
-TC, PKK’nin boykot, gsteri, kepenk kapatma vb. bir ok kitlesel eylemini nleyemiyordu. Bu eylemleri nleme, kontrol etme veya etkisiz hale getirmek iin yapt mdahalelerde baarsz kalyordu.
-TC, btn propagandalarna, tehdit, antaj ve basklarna ramen PKK’ye katlmlara engel olamyordu. TC’nin yanl politikalar ve blge insanna kar baskc tutumu, PKK’ye katlmlar adeta tevik ediyordu.
-Krdistan halknn byk bir kesimi tarihi sre iinde bir ekilde TC’nin zulmne maruz kald iin TC’yi sevmiyor ve gven duymuyordu. Bylece TC ile halk arasnda byk bir kopukluk yaanyordu. Halk TC’ye destek vermiyor, hatta yanndaym gibi bir grnt vermekten dahi saknyordu. PKK’yi sevmeyen ve dman olan siyasi grup, fert ve aileler dahi byle davranyorlard. Bu durumun tek nedeninin PKK’nin korkusu olduunu sylemek byk bir yanlg olup, blge insannn sosyolojik ve tarihi gereklerini bilmemektir. Blge halknn byk ounluu PKK’yi sevmedii ve desteklemedii gibi, TC’yi de sevmiyor ve desteklemiyordu.
[ Geri Dn ]
ehid Rehber