EHT REHBER HSEYN VELOLU'NUN HAYATI VE MCADELES -4

3. BLM

ALE HAYATI


ehid Rehber Hseyin Veliolu; daha niversite rencisiyken, 18 Mays 1978 tarihinde evlenmi, bu evlilii 20. 11. 1978 itibariyle resmi kaytlara gemitir. Bu evlilik hayat boyunca 7 erkek, 4 kz olmak zere toplam 11 ocuu olmutur.

ehid Rehber, enerjisinin ve zamannn ounu Cemaat ve Cemaatsel ilere ayrdndan, oluk ocuuna yeterince zaman ayramad ve istedii gibi ilgilenemedi. Cemaatsel almalarn younluk kazand, zellikle de atmalarn yaand ilk dnemde evinden ve ailesinden uzun zaman aralklarnda uzak kald. Evinde kald dnemlerde veya ailesini kendisinin kald eve getirdiinde de yannda srekli be–on arkada olur ve onlarla dava ilerini grrd. Haremlik–selamln titizlikle uyguland ve davayla ilgili youn ilerin grld evde aile bireyleri ayr ortamda bulunur, gelen–gidenlerin bulunduu ortama girmezdi. Bu yzden bu dnemlerde bile bazen gn boyunca ocuklarn grmedii olurdu. Bununla birlikte, uzun sreli misafirlik yaanmasna ve kalabalk olunmasna ramen, ailesi evde kalan arkadalarn btn hizmetini grr ve ehid Rehber’e yakr bir ev sahiplii sergilerdi.

Bylesi bir mcadele yaants ierisinde ehid Rehber ocuklarn okula gnderemedi. ki byk erkek ocuundan biri Ortaokul iki, dieri de Ortaokul birinci snfa kadar okudu ancak okuldan alndlar. Dierleri ise okuyamadlar. Bundan dolay okul yana gelmi olan ocuklarna, ortam msait olduu dnemlerde ev ortamnda ders verilirdi. nk ocuklarn okuyamamalarna hayflanr ve ok zlrd. Bu nedenle bir retmen arkada, ocuklarna ders verme grevini stlendi. Yalarna gre, okullarda verilen derslerin aynsn ve aynen okullardaki dzen gibi onlara ders vermeye balad. Okuma–yazma ve basit fen konular gibi. Bununla birlikte, Kur’an’ Kerim, akaid, ilmihal ve yalarna uygun den slami ilimleri de veriyordu. Anneleri, yalar 6 ile 10 arasnda deien ocuklarn elbiselerini sabah giydirir ve misafirlerin kald tarafa gnderirdi. ocuklar, onlar iin hazrlanan bir odaya alnr ve derse balanrd. Aynen okulda olduu gibi bir kara tahtalar da vard, dersler aras teneffs yaplyordu, ayrca bilgisayarda hepsinin adna okul karneleri gibi karneler karlp dnem sonunda onlara veriliyordu. ehid Rehber de bundan dolay seviniyor ve memnuniyetini ifade ederek ders veren retmen arkadaa teekkr ediyor ve bolca dua ediyordu. Bununla birlikte; benzer durumda olan arkadalara da ska tembih eder, ocuklarn zerinde durmalarn ve eitimsiz kalmalarna msaade etmemelerini sylerdi.

ehid Rehber, iinde bulunduu artlar ve Cemaatsel iler nedeniyle ana–babasndan, kardelerinden ve akrabalarndan ise tamamen uzak kalmt. Tek tarafl malumat alma ve dolaysyla durumlarndan haberdar olma dnda onlarla fiili ilikisi kesilmiti. Onlar ve zellikle de annesini grmeyi ok arzuluyordu ancak fark edilir ve kendisiyle birlikte Cemaat zarar grr endiesiyle bundan imtina ediyordu. Bu durumundan dolay hanmnn da akrabalaryla ilikisi kalmamt.

M.G. adl Cemaat mensubu unlar ifade etmektedir: “ehid Rehber’in aile bireylerine ve zellikle annesine kar muhabbeti oktu. Bir gn bana unlar syledi: ‘Artk onlar gremiyorum. Sen Batman’a git, onlarla gr, durumlarn ren ve bana getir.‘ Ben de gittim, annesi ve abesi ile grtm. Onlar da o kadar sevindiler ki ska bana sarlp senden Hseyin’in kokusu geliyor diyorlard.

Bir seferinde de bana unlar syledi: ‘Yaadm kye git, o evreleri kameraya al, getir.’ Gittim, kameraya aldm ve getirdim. Seyredince ok seviniyordu.”


ehid Rehber’de belirgin bir ocuk sevgisi vard. ocuklar ok sever, kald evin ocuklarn boynuna ve srtna alr, onlarla oynar ve akalard. Kendi ocuklaryla da oynar, onlara taklr, szl akalar yapar, onlar konuturur ve glp rahatlard. Mcahit adndaki ocuuna ok taklr, ona byk aabeyinin (Hac Nuri) adyla hitap eder, sever ve bu ekilde bir yandan da aabeyine olan zlemini bir nebze giderirdi. ocuklar arasnda fark gzetmez, kz veya erkek olmalarna bakmakszn hepsine ilgi gsterir, kimseye bir ayrcalk tanmaz ve hepsini severdi.

ehid Rehber, ailesi ile beraber kald dnemlerde, grt arkadalar evinde gnlerce arlar, ailesi de o arkadalarn tm hizmetlerini grr, yemeklerini yapard. Mesela; Mardin’de kald srede, katl bir evde iki yldan fazla kaldlar. Orada srekli on, on be arkada kalyordu. Ailesi dzenli bir ekilde, kalan arkadalarn yemeini yapp aa gnderirdi.

ehid Rehber, Batman’da kald sre ve Diyarbakr’da kald ilk dnemlerde, henz rejimin dikkatini zerine ekmemi ve gizlenme gerei duymamt. Dolaysyla bu dnemlerde ailesiyle birlikte kalyordu. Diyarbakr’a gelip yerletii ilk yllarda ailesini Batman’da brakmt ancak srekli gidip geliyordu, tabiri caiz ise bir aya Batman’da dieri Diyarbakr’dayd. Silahl atmalarn yaanmasndan sonra evini gizleyerek Diyarbakr’da bir mddet daha kalm, ardndan Mardin’e gidip yerlemiti. Bu dnemlerde de ailesiyle birlikte kalyordu. Diyarbakr’dan ktktan sonra, yerinin bilinmemesi, takibata uramamas ve bunlardan dolay herhangi bir gvenlik sorunu olumasn diye ehadetinden bir yl ncesine kadar, ailesini de gittii yerlere gtrm, onlar gzlerden uzak ve gizli tutmaya almt. Son bir ylda ise ailesi yannda deildi.

4. BLM

CEMAATN KURULUUNDAN NCEK MCADELE HAYATI


1960’larda balayan tercme hareketleri fetret denilebilecek dnemdeki Trkiyeli Mslmanlarn slami uyana ve silkiniine sebep olmutu. Ancak Mslmanlar henz slami hareket konusunda ok gerideydiler. Bu tercme hareketiyle youn fikri tartmalar balamakla beraber, birok konu net olarak aralarnda yer etmemiti. O zaman blgenin Batman, Tatvan ve Kahta (Her de o zaman ileydi) ilelerinde hem kemiyet ve hem de fikri younluk dier yerlere gre fazlayd. Bu yer, adeta blgenin slami fikir merkezleri durumundayd.

kan her yeni kitap bir mddet gndem olmakta ve fikri mzakere ve tartmalara kaynaklk etmekteydi.

Evlerde ve zellikle de ayhanelerde, hemen hemen her gn bir araya gelinir; okunan kitaplarn ierii gndem edilir, iinde bulunulan artlar, rejimin uygulamalar ve Mslmanlarn genel durumu dikkate alnarak camiler drar mescidi midir, camilerdeki imamlarn arkasnda namaz klnr m, toplum cahili bir toplum mudur, eer byleyse bu toplumda kesilen etler yenir mi, Cuma namaz klnr m, devlet dairelerinde grev alnr m, askere gidilir mi…. . vs gibi konular etrafnda siyasi tartmalarda bulunulurdu. Hatta ayn ayhanede bazen drt grup birbirlerinden ayr olarak toplanr ve bu erevede tartma ve sohbetlerde bulunurlard. Bunun neticesi olarak, toplumu tmden slam d grme ve tekfircilik anlay da pek ok kiide yer etmeye balamt.

ehid Rehber, birok Mslman tarafndan yaplan ve neticesiz kalan pek ok Cemaat giriimi konusunda mustaripti. O dnemden bahsederken yle diyordu: “3–5 kii bir akam bir evde toplanr, Mslmanlarn Cemaat olmalar gerektiinden yola karak bir Cemaat kurmaya karar verilirdi. Cemaatin isminden balanarak, lideri, bayra, tz belirlenmeye balanrd. Bu arada bunlardan biri zerinde anlama salanamaynca tartma kar ve ayn akam Cemaat sona ererdi. Ya da her konuda anlama salanr ancak sabah olunca her ey unutulurdu.”

Tartmalar sadece Mslmanlar arasnda yaanmyordu. En az o younlukta, Mslmanlar ile solcular arasnda da yaanyordu. Birbirlerini tanyanlar, daha nce arkada, akraba veya dost olanlar ev ortamlarnda ve zellikle de ayhane ortamnda yan yana gelir ve kendi inanlarn savunarak kar taraf ikna etmeye veya malup etmeye alrd. Mslmanlar, inandklar tebli grevlerini yaparak tandklar solcular slam’a davet ederken, solcular da kurtulu yolu olarak belledikleri sosyalizmi ve bunun temelinde yatan materyalist felsefesini anlatarak onlar ikna etmeye ve slam inancndan vazgeirmeye alrd. Bu tartmalar neticesinde pek ok kavgalar da yaanmaktayd. Bu fikri tartmalarn birouna ehid Rehber de itirak etmiti.

Btn bu tartmalarn yaand ortamda bulunmasna ramen ehid Rehber, arla kamam, bu yndeki oluumlara scak bakmam, aksine mutedil ve vasat bir izgi benimsemiti. Mslmanlar arasnda tartma ve tecrit yerine, alma ve sahiplenerek slah etme yolunu semiti.

ehid Rehber, Ankara’da kald dnemde slami faaliyetlerde bulunuyordu. Ayn zamanda Batman ile olan ilikisi de canl olduundan, srekli gider gelirdi, tabiri caiz ise bir aya Ankara’da teki Batman’dayd.

Batman’da slami kesim MTTB bnyesinde bir araya gelmiti. O dnemde blgede slami kesimin toplanp bir araya geldii ve bnyesinde faaliyet yrtt yer MTTB idi. Legal bir yapyd ve legal olarak faaliyet yrtmekteydi. Dernee gider gelir, fikri sohbetlerde ve mzakerelerde bulunurlard. Dernek onlar iin bir buluma ve kaynama yeriydi. ehid Rehber de arada bir Batman’a gider, bu ortamlarda bulunur, sohbetlerine itirak eder ve faaliyetlerine katlrd. Okulun tatil olduu zamanlarda oraya gider, zamannn ounu genlerle geirir, onlarla ilgilenirdi. Genlere fazla ilgi gsterirdi. Bu nedenle Batman ve yakn evresindeki Mslmanlar arasnda tannan, aktiflii ve girikenliiyle n plana kan biriydi.

70’i yllarn son eyreine gelindiinde, Batman ve Diyarbakr bata olmak zere blge, solcularn yksek sesle fikirlerini dile getirdikleri ve Mslmanlara her ynden bask kurup onlar sindirmeye altklar bir sreci yayordu. Solculuk o dnemde blgede revatayd. nk sol ideoloji, halklarn kurtulu yolu olarak lanse ediliyor, gen kuan nemli bir kesimi de bu gzle bakyordu. Solun btn fraksiyonlar bir yandan kendi aralarnda atyor, dier yandan da Mslmanlara nefes aldrmyorlard. Gen kuak arasnda namaz bile yasakl hale gelmiti. Bu hal, Mslmanlar bir araya getirmiti. zellikle Batman, halk arasndaki deyimiyle eriatlar ve Komnistler diye iki kutba ayrlmt.

Devam edecek…
 





GERİ  
      Masast Grnm